Zo klein dat ze vergeleken worden met een vlo: kikkers van de brachycephalus-familie, oftewel de kortkopkikker, zijn over het algemeen kleiner dan 1 centimeter wanneer ze volwassen zijn. Maar de pas ontdekte soort brachycephalus dacnis is nog kleiner: volwassen is hij zo'n 7 millimeter groot.
De kikker heeft een geelbruine huid en leeft in bladerafval. Opvallend ook, hij slaat de kikkervisjesfase over en komt als volledig ontwikkelde miniatuur van de volwassen kikker uit zijn ei. Het geluid dat de kikker-vlo maakt, is vergelijkbaar met dat van een krekel.
Het is ook zo dat onderzoeker Luís Felipe Toledo het dier heeft ontdekt, zo staat te lezen in zijn studie. Toen hij verschillende audio-opnames beluisterde van kikkers in het Braziliaanse regenwoud, hoorde hij al snel een nieuw geluid.
Het is niet alleen handig voor onderzoek dat elke kikkersoort zijn eigen geluid maakt, ook voor vrouwtjes is het handig om te weten dat ze met de juiste soort paren. "Maar zelfs onervaren mensen horen het verschil, hoewel ze het eerder als een krekel zullen benoemen dan als een kikker."
Van "vlo-pad" naar "vlo-kikker"
In het totaal zijn er nog maar 7 soorten kortkopkikkers ontdekt. De eerste werd in 2011 gevonden en omdat het dier een drogere en ruwere huid had, dachten onderzoekers eerst dat het om een pad ging.
Omdat de soort 30 keer zijn eigen lichaamslengte ver kan springen, kreeg die de bijnaam "vlo-pad". Toen later bleek dat het dier eigenlijk een kikker is, veranderden ze de bijnaam logischerwijs naar "vlo-kikker", enkel in het Engels blijven ze "vlo-pad" gebruiken.
Van die 7 ontdekte kortkopkikkers is er maar eentje, de brachycephalus fitzinger, dat nog kleiner is. Het dier van 6,5 millimeter werd ontdekt in het zuiden van de staat Bahia in Brazilië.
Miniaturisatie
Een kikker kleiner dan een erwt, hoe kan die zo geëvolueerd zijn? "Dat proces heet miniaturisatie", legt Toledo uit. "Er zijn botten verkleind, verloren gegaan of samengevoegd. Daardoor hebben ze minder vingers of missen ze andere delen van hun anatomie."
De studie zoekt ook uit hoe het dier zich heeft aangepast aan zijn grootte. Normaal hebben kikkers 4 vingers aan hun handen en 5 aan hun voeten. Deze soort, net zoals andere miniatuurkikkers, heeft maar 2 vingers aan zijn handen en 3 aan zijn voeten. Ook mist het dier een deel van zijn binnenoor.
"De miniaturisatie leidt ertoe dat de kikkers in een hele nieuwe wereld kunnen leven waar grotere kikkers gewoonweg geen toegang tot hebben", vertelt dr. Judi Rowley, amfibieënexpert van het Australian Museum, in The New York Times.
"Het dient niet alleen als bescherming, maar geeft de kikker ook voedsel waar andere dieren geen interesse in tonen."